Esrar kullanımı, genetik yatkınlık varsa şizofreniye yol açabilir

by ahshaber
0 comment

Ergenler ortasında esrar kullanımının giderek artış gösterdiğini vurgulayan uzmanlar sebep olarak ise esrar kullanımının “romantikleştirilmesi” ne dikkat çekiyor. Esrar kullanımına beyin gelişiminin şimdi tamamlanmadığı ergenlik ve öncesi periyotlarda başlanmasının beyne değerli ziyanlar verdiğini belirten uzmanlar genetik yatkınlık varsa şizofreni hastalığına neden olabileceğine dikkat çekiyor.

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Onur Noyan, çok erken erken yaşlarda esrar kullanımındaki artış ve yol açtığı sıhhat sıkıntılarına ait değerlendirmede bulundu.

Ergenler ortasında esrar kullanımının giderek artış gösterdiğini vurgulayan Doç. Dr. Onur Noyan, bunun en büyük sebebinin esrar kullanımının “romantikleştirilmesi” olduğunu belirtti.

Esrar kullanımının olağan üzere algılanması tesirli oluyor

“Esrarın romantize edilmesinden kasıt, esrar kullanımının ziyanı olmayan, olağan bir süreç üzere algılanmasıdır.” diyen Doç. Dr. Onur Noyan, “Ülkemizde kenevir üretiminin yasal hale gelmesi, esrar taşıma, bulundurma ve kullanımına ilişkin kimi ülkelerdeki farklı yasal uygulamaların bulunması, kannabis türevlerinin ilaç olarak kullanılmaya başlanması, tanınan kültürde esrar hakkında yapılan olumlu yorumlar bilhassa ergenlerde ‘esrarın sıhhate ziyanı yokmuş’ üzere bir algı oluşmasına katkı sağlıyor.” dedi.

Popüler kültüre bakıldığında kimi bireylerin gerilimle başa çıkabilmek, olumsuz hislerden kaçmak, ortama ayak uydurmak için esrar kullandıklarının görüldüğünü tabir eden Doç. Dr. Onur Noyan, “Bu durumun bu derece göz önünde bulunması ve olumsuz tesirlerinin konuşulmuyor olması esrar ve türevlerinin ‘romantize’ edilmesinin yani normalleştirilmesinin altında yatan ana sebeplerdir.” diye konuştu.

Bazı ülkelerde ilaç imalinde kullanılıyor

Toprakta yetiştirilen kenevir bitkisinin içerisinde bulunan kimi unsurların uyuşturucu ve tıbbi tesire sahip olduğunu kaydeden Doç. Dr. Onur Noyan, “Kenevir bitkisinin ana faal unsuru, keyif verici tesire sahip olan THC (tetrahydrocannabinol), ilaç imalinde kullanılan içeriği ise CBD (cannabidiol) ’dir. İlaç olarak kullanılan kannabis türevlerinin içeriğindeki CBD oranı kimyasal süreçlerle yükseltilmekte, THC oranı ise düşürülmektedir. Yani ilaç olarak kullanıldığında ‘kafa yapan etki’ ortadan kalkmaktadır. Bilhassa ağrı, gastrointestinal sorunlar, inflamasyon ve epilepsi üzere hastalıklarda kullanılmaya başlanmış olan CBD’nin klinik aktiflikleri şimdi netleşmemiştir. Baktığımızda farklı kimyasal yapıları olan bu eserler tıpkı olarak değerlendirilip, ‘tedavide kullanılan bir eser neden sıhhate ziyanlı olsun ki’ üzere yanlış bir algının oluşmasına katkı sağlamaktadır.” dedi.

Yapılan çalışmalar sonucu esrar kullanmaya ne kadar erken yaşta başlanırsa bağımlılığın da o oranda arttığını gösterdiğini tabir eden Doç. Dr. Onur Noyan, “Esrara başlama yaşı ne kadar düşerse ortaya çıkan olumsuz tesirler de o oranda artmaktadır. Yapılan çalışmalara nazaran esrar başlama yaşına ilişkin net bir bilgi olmamasına karşın, çok erken yaşlarda esrarla tanışmanın hem bağımlılık gelişimine, hem öteki hususların kullanılma ihtimalinde artışa hem de şizofreni gibisi tablolara yatkınlık yaptığı gösterilmektedir.” diye konuştu.

Beynin haz bölgesi harekete geçiyor

Esrar kullanımının beynin ödül merkezini harekete geçirdiğini söz eden Doç. Dr. Onur Noyan, “Ödül merkezi diye isimlendirdiğimiz bölge, beyinde kişinin hayattan tat ve haz almasını sağlayan alandır. Esrar kullanımının ödül merkezini denetimsiz olarak uyarması beklenmedik bir anda, efor sarf etmeden, hayatın akışına uymayan bir biçimde gerçekleşir. Bu kadar yüksek bir ihtarım bir mühlet sonra beynin ödül merkezinin yapısını ve işleyişini bozmakta, husus kullanımın devam etmesi ile günlük ömür aktivitelerinden hiçbir biçimde zevk alınamamasına, fonksiyonelliğin bozulmasına sebep olmaktadır.” dedi.

Ergenlerde şizofreni hastalığına yol açabiliyor

Esrar kullanımıyla bir arada beyinde birtakım değişmelerin olduğunu belirten Doç. Dr. Onur Noyan, “Kişide dikkat ve motivasyon sıkıntıları ortaya çıkmaktadır. Esrar kullanımının en kıymetli tesirlerinden biri de bireyde şizofreni gibisi belirtilere yol açmasıdır. Beynin tam gelişimini tamamlamadığı ergenlik periyodunda esrar kullanımı, bireyin genetik yatkınlığı varsa şizofreni gibisi hastalığına neden olmaktadır. Bilhassa birtakım genetik yatkınlıklar, ailevi psikiyatrik hastalık hikayesi ve çocukluk çağı travmatik yaşantılar varsa bu risk artmaktadır. Bunun yanı sıra depresyon, anksiyete üzere psikiyatrik hastalıkların ortaya çıkma ihtimali de artmaktadır. ” ikazında bulundu.

Esrar başka unsurlara geçiş aracıdır

Esrarın başka bağımlılık yapan unsurlara geçiş unsuru olarak bilindiğine de dikkat çeken Doç. Dr. Onur Noyan, “Esrar ile tanıştıktan sonra hem bozulan beyin kimyası, hem içinde bulunulan ortamların farklılaşması, yenilik ve haz arayışında olan ergenlerin başka hususları kullanmasını kolaylaştırmakta ve bağımlılık gelişimini hızlandırmaktadır.” diye konuştu.

Gençlere çok açıklayıcı bilgi verilmelidir

Esrar başta olmak üzere bağımlılık yapan hususlar konusunda gençlere bilgi vermenin çok değerli olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Onur Noyan, “Ergenlere karşı çok açık bilgi vermemiz gerekmektedir. Sigara, alkol ve yasa dışı hususlar ile birlikte birtakım ilaçların kullanımlarının ortaya çıkardığı riskler hakkında net bilgiler vermemiz gerekmektedir. Ergenlerin unsur kullanıldığından şüphelenildiği anda suçlayıcı ve yargılayıcı olmadan, sakin ve net bir lisanla konuşulması daha yanlışsız olacaktır. Bu devirde kesinlikle profesyonel takviye alınmalıdır.” dedi.

Aileler iki yıl sonra fark ediyor

Esrar kullanımının aileler tarafında çok uzun bir müddette fark edildiğine dikkat çeken Doç. Dr. Onur Noyan, “Esrar kullanımı, aileler tarafından ekseriyetle iki sene sonra anlaşılmaktadır. Esrar kullanımının tesirleri iki yıl sonra çok daha kolay görünür olmaya başlamaktadır. Gözlerin kızarması, agresif olma, konuttan para alma-çalma, gece geç saatte konuta gelme üzere davranışlar gözlemlenmektedir. Esrarı kullanan ergenin birinci evvel arkadaş etrafı değişir. Daha sonra ders başarılarında değişiklik yaşanmaya, uygunsuz saatlerde uyuma/uyanma, yemek yeme alışkanlıklarında değişim yaşanmaya başlar.” dedi.

Genetik yatkınlık varsa bağımlılık süratli gelişiyor. Bir seferden çok şey olur!

Esrar kullanımından sonra bağımlılığın oluşum süreci hakkında net bir bilgi vermenin mümkün olmadığını kaydeden Doç. Dr. Onur Noyan, “Bu durum esrar kullanım sıklığına nazaran değişebilmektedir. Ergen esrarı sık ve makul aralıklarda kullanırsa bağımlılık kısa bir devirde gerçekleşir. Daha uzun aralıklarla ve düşük ölçüde kullanılırsa bağımlılık gelişim süreci yavaşlar. Ama bu durum her bireyde farklılık göstermektedir. Tek kullanımla bağımlılığa giden yolun önü açılmış olur, bireyde genetik yatkınlık var ise bağımlılık çok daha çabuk gelişmektedir.” ihtarında bulundu.

Tedavi sürecinde birinci olarak hastayla görüşüldüğünü kaydeden Doç. Dr. Onur Noyan, “Hastanın unsura başlama süreci ve kullanım özellikleri kıymetlendirilir. Öncelikle hastanın süreci kabullenmesi, değişim için adım atması hedeflenmektedir. Tedavi sürecinde hastanın kullanılan maddeyi hayatından çıkarması için bireye has tedavi içeriği oluşturulur. İlaç tedavisi altta yatan psikiyatrik özelliklere nazaran belirlenmekte olup, psikoterapi formülleriyle tekrar husus kullanmamak için neler yapılması gerektiği, istekle nasıl baş edileceği, yeni hayat nizamına alışmak için atılması gereken adımlar üzerine yapılandırılmış bir program belirlenir. Ayaktan tedaviden olumlu sonuç alınmaması durumunda hastanede yatarak tedavi seçeneği kıymetlendirilir.” dedi.

Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı

You may also like

Leave a Comment