Havaların bir açıp bir kapattığı sonbahar mevsiminde ani sıcaklık değişiklikleri bilhassa anne adayları için zorlayıcı olabiliyor. Bir de üzerine yaklaşık iki yıldır devam eden Covid-19 pandemisi eklendiğinde kapalı ortamlarda vakit geçirmek zorunda kalınması önemli tehlikelere davetiye çıkarabiliyor! Acıbadem Altunizade Hastanesi Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Salih Yılmaz “Özellikle son iki yıldır tüm dünyayı olduğu üzere ülkemizi de etkileyen Covid-19 pandemisi nedeniyle gebeler daha da dikkatli olmalıdırlar. Yapılan araştırmalar; gebelerin bu hastalığı başka hemcinslerine nazaran daha ağır geçirdiklerini, ağır bakım muhtaçlığına ve oksijen muhtaçlığına daha fazla gereksinim duyduklarını ve erken doğum yapma ihtimallerinin arttığını gösteriyor” diyor. Sonbaharda soğuyan havalar ve kapalı yerler nedeniyle hem Covid-19 hem de öbür üst teneffüs yolu hastalıklarına neden olan mikroplarla daha sık karşılaşıldığını vurgulayan Dr. Salih Yılmaz, gebelerin sonbaharı sağlıklı ve rahat geçirebilmesi için gerekli tedbirleri anlattı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Maske, aralık, hijyen
Hamilelerin Covid-19’a yakalanma ihtimali gebe olmayanlara nazaran daha yüksek değil fakat hamilelikte Covid-19 daha ağır geçiriliyor. Yapılan çalışmalar, gebelerin Covid-19’a yakalanması durumunda daha fazla ağır bakım muhtaçlığı ve daha fazla oksijen dayanağına gerek duyduklarını göstermiştir. Hatta Covid-19 geçiren bayanların daha fazla oranda erken doğum yaptığını göstermiştir. Bu nedenle gebelerin Covid-19’a yakalanmamak için daha fazla itina göstermeleri gerekmektedir. Maske takmadan dışarıya çıkmamalı, hijyene dikkat etmeli, en yakınlarıyla bile uzaklıklı olarak görüşmeli, kalabalık ve kapalı ortamlardan uzak durmalıdırlar.
Dengeli beslenme
Anne adaylarının yalnızca sonbaharda değil, hamileliğin tüm periyotlarında istikrarlı ve vitamin ve minerallerden varlıklı beslenmesi çok değerlidir. Sonbahar devrinde bu beslenme daha da değer kazanmaktadır. Hamilelik boyunca ana ve orta öğünler olacak formda 6-7 öğün biçiminde beslenilmelidir. Anne adaylarının haftalık öğünlerinde zerzevat, tahıl, et, balık ve karbonhidrat dağılımı istikrarlı yapılmalı, orta öğünlerinde vitamin ve minerallerden güçlü olan kuruyemişler, meyve ve yoğurt mutlaka tüketilmelidir. Sonbahar devrinde çokça zerzevat ve meyve olması gebeler için değerli bir avantajdır. Beslenmesi kâfi olmayan anne adayları doktor teklifiyle gerekli vitamin ve mineral desteklerini almalıdırlar.
Sıvı alımı
Sıvı alımı herkes için değerli olmasına karşın gebeler için daha değerlidir. Hamilelikte kâfi sıvı alınmadığında erken doğum riski, idrar yolu enfeksiyonu, kabızlık ve baş ağrısı riski artmaktadır. Kâfi sıvı alındığı takdirde bu riskler ortadan kalkmakla birlikte anne adayları kendini daha dinç ve zinde hissetmektedir. Hamilelikte günlük ortalama 2,5-3 litre sıvı alınması gerekmektedir. Bu sıvı alımı çoğunlukla su yüklü olmalıdır lakin açık çay, maden suyu, ayran olarak da desteklenebilir.
Kıyafet seçimi
Hamilelerin bağışıklık sistemi olağan insanlara nazaran biraz daha zayıfladığı için sonbaharda görülen ani hava sıcaklığı değişimlerinden daha fazla etkilenilmektedir. Ani sıcaklık değişimlerinden etkilenmemek için kıyafet seçimleri ona nazaran yapılmalıdır. Anne adayları bilhassa açık havada vakit geçirdiklerinde yanlarında uygun kıyafetlerin olması çok kıymetlidir.
Covid-19 aşısı
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Salih Yılmaz anne adaylarının başını çokça karıştıran “Hamileler aşı olabilir mi?”, “Hamilelikte Covid-19’a karşı yapılacak aşı bebeğe ziyan verir mi?” sorularına yönelik şöyle konuşuyor: “Bu bahisle ilgili çok fazla anne adayının bulunduğu çalışmalar yayımlanmıştır. Bu çalışmalar göstermiştir ki; aşı olan gebelerde erken doğum, düşük, meyyit doğum yahut gelişme geriliği üzere hamilelikle ilgili hiçbir risk artışı yoktur. Yeniden bu çalışmalarda doğum yapan gebelerin bebeklerinde şimdiye kadar olan takipte bir sorun gözlenmemiştir. Bu çalışmaların sonuçlarıyla bir arada dünyadaki ve ülkemizdeki kıymetli dernekler de gebelere aşı olmalarını önermektedir. Birinci trimestre (ilk 14 hafta) sonrasında tüm gebeler Covid-19’dan korunmak için aşılarını olabilir.”
Yeterli uyku
Bağışıklık sistemini güçlü tutmak, gün içinde zinde olmak ve gerilim ölçüsünü azaltmak için kâfi uyku çok kıymetlidir. Gebelerin bilhassa mevsim geçişi olan sonbaharda hastalıklardan korunmak ismine kâfi ölçüde uyumaları gerekmektedir. Hamileliğin bilhassa son devrinde sık idrara gitme, kas ağrıları ve reflü nedeniyle uyku kalitesi azalmasına karşın uygun uyku konumları bularak tüm anne adaylarının günde en az 7 ile 9 saat ortasında uyku uyumaları değerlidir.
Kapalı ortamlar
Sonbahar mevsimiyle birlikte birçok salgın hastalığın görülmesi artmaktadır. Covid-19 pandemisi nedeniyle kısıtlamalar ve yaygın maske kullanımı sonucunda geçtiğimiz yıl grip üzere sonbaharda sık görülen enfeksiyonların görülmesi azalmıştır. Ancak bu yıl okulların açılması ve kısıtlamaların kaldırılması nedeniyle grip üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonlarının daha sık görüleceğini öngörmekteyiz. Bu nedenle gebelerin kapalı ortamlardan uzak durması bu üzere enfeksiyonlardan korunması açısından epey kıymetlidir.
Grip aşısı
Dr. Salih Yılmaz “Hamilelerin bağışıklık sisteminin zayıf olması nedeniyle grip enfeksiyonu anne adaylarında daha ağır seyretmektedir. Bu nedenle hamilelikte grip enfeksiyonuna yakalanmamak kıymetlidir. Bunun için istikrarlı beslenme, kâfi uyku ve sıvı alımı ve kapalı ortamlardan uzak durulması gerekir. Bu enfeksiyonu önlemek için hamileliğin hangi haftasında olursanız olun bir kere grip aşısı olmanızı önermekteyiz. Dünya Sıhhat Örgütü de tüm gebelerin Ekim ve Mayıs ayları ortasında tek doz grip aşısı olmasını önermektedir” diyor.
Egzersiz
Düzenli olarak antrenman yapma bağışıklık sistemini güçlendirir ve kişinin zinde olmasını sağlar. Tüm gebelerin şayet bedensel olarak yahut hamileliğe bağlı olarak spor yapmasında pürüz yoksa her gün yaklaşık 1 saat antrenman yapmalarını önermekteyiz. Bu idmanlar yürüyüş, yüzme yahut pilates üzere bedenin kendi tartısı ile yapılan antrenmanlar olabilir. Bilhassa her gün yaklaşık bir saat tempolu yürüyüş bedenin zinde kalması için hayli kıymetlidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı