Vasiyet hazırlamak pek çok insanın yapılacaklar listesinde çok öncelikli bir iş değildir. Ölümlü olduğumuzla yüzleşmek rahatsız edici olabilir. Lakin bir vasiyet yazmak, aile içi çatışmaları önler, varlıklarınızın istediğiniz bireylere gitmesini sağlar. Bu dünyadan göçerken gözünüz artta kalmaz!
Peki âlâ bir vasiyet nasıl yapılır?
Süreç hayli kolay. Miras Hukuku Uzmanı Avukat Ali Erişen, karmaşık bir süreç üzere görünen vasiyet hazırlama konusunda şu bilgileri verdi:
ASKERDE, UÇAKTA, HASTANEDE VASİYET
Vasiyet; kelamlı, yazılı ve resmi olmak üzere üç biçimde hazırlanır. Geçerli olması için kanunda belirtilen koşulların yerine getirilmesi gerekir.
Sözlü vasiyetname yapabilmek için el yazısı ve resmi vasiyetname yapma imkân ve iktidarına sahip olunmaması gerekir. Vasiyetçi bu iki vasiyetname tipinden birini yapabilecek durumda iken kelamlı vasiyetname yapılmışsa; kelamlı vasiyetname kararsızdır.
Sözlü vasiyetname harikulâde durumlarda uygulanır. Kelamlı vasiyetname yapılmışsa, geçerli olması için vakit geçirilmeden hakim tarafından onaylanması gerekir.
Askerler için, teğmen yahut daha üst rütbeli bir subay, kelamlı vasiyeti hakim yerine onaylayabilir.
Ülke sonları dışında seyreden bir ulaşım aracında bulunan bireyler için, o araçtan sorumlu kişi hakim yerine geçer.
Sağlık kurumunda tedavi görenler için sıhhat kurumunun en yetkili bireyi hakim yerine geçer.
El yazısıyla bir vasiyet hazırlanacaksa, vasiyetin tamamı el yazısıyla hazırlanmalı. Tarihi bile elle yazılmalı. Vasiyeti el yazısıyla yazıp tarihini daktilo ya da bilgisayarda yazarsanız o vasiyet geçerli olmaz. Vasiyet eden, vasiyetini el yazısıyla hazırladıktan sonra avukatına yahut notere teslim etmeli.
Resmi vasiyet ise yalnızca noterde yahut hakim karşısında yapılır.
EVLATLIKTAN REDDEDEMEZSİNİZ LAKİN
MİRASINIZDAN YOKSUN BIRAKABİLİRSİNİZ
Hayırsız evlat sahibi birçok kişi bize evlatlıktan reddetmek için geliyor. Türkiye kanunlarında bu türlü bir şey yok. Kimseyi evlatlıktan reddedemezsiniz. Bizdeki kanunlar kan bağı ile bağlıyor insanları birbirine.
Reddetme yok fakat vasiyetle mirasınızdan yoksun bırakabilirsiniz. Hatta mirasınızın tamamını aile bağı olmayan birilerine de bırakabilirsiniz.
EVCİL HAYVANLAR DA VASİYETE GİRER Mİ?
Vasiyetinize hangi malların dahil edileceğini belirleyin.
Vasiyetinizi yazarken sahip olduğunuz tüm varlıkların ve banka hesaplarının bir listesini yapın. Bundan sonraki adımda bu listeden kimin neyi alacağına karar verin.
Vasiyetinizde evcil hayvanlarınızı da unutmayın. Birden fazla insan evcil hayvanlarını ailelerinin bir kesimi olarak görür, lakin maddelere nazaran mülk olarak kabul edilirler.
Vasiyetinizde evcil hayvanınıza bakması karşılığında, aile içinden ya da aile dışından birine miras bırakabilirsiniz. Yani mirasçı atayabilirsiniz.
VASİYETTEN VAZGEÇİLEBİLİR Mİ?
Vasiyeti yapan istediği vakit vasiyetten dönebilir, değiştirebilir. Örneğin meskenini evvel Mehmetçik Vakfı’na bağışlayabilir sonra vazgeçip oğluna bırakabilir. Bir kişi ölene kadar vasiyetini istediği kadar değiştirebilir.
ÖLDÜKTEN SONRA VASİYETİ KİM UYGULAYACAK?
Vasiyet eden kişi vefat ettikten sonra vasiyet kimdeyse (noter, avukat) Sulh Hukuk Mahkemesi yargıcına kapalı bir zarfta verilir. Hakim, mirasçılara tebligat göndererek vasiyeti açıp okuyacağını duyuruyor. Vasiyet açılıp okunuyor. Bundan sonra, vasiyetnamenin bir örneği ile vasiyet edilen gayrimenkul, para vs. mirasçı tarafından ilgili kurumlara gidilerek devralınabilir.”
Av. Ali Erişen:
“VASİYET KÜLTÜRÜ, MAHKEMELERİN DAVA YÜKÜNÜ YÜZDE 50 AZALTIR”
“Aile büyüğü vasiyet yapmak istediğinde vefatla muadil tutuluyor. ‘Allah geçinden versin’ deniyor. ‘Vasiyeti zenginler yapar’ formunda yanlış bir algı da var. Bu da mahkemelerin dava yükünü artırıyor. Türkiye’de vasiyet kültürü yok. Bu kültür oluşturulursa mahkemelerin miras hukuku alanındaki yükü yüzde 50 azalır. Adalet Bakanlığı, bu bahiste kamu spotları hazırlatmalı. Vasiyetname yapılmasının gerekliliği sinemalarda anlatılmalı, ders kitaplarına konulmalı. Ayrıyeten, vasiyet hazırlarken kesinlikle bir avukattan yardım alınmalı.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
