Ufuk KORCAN
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırım sürecine girmesi ve Rusya-Ukrayna savaşının patlak vermesiyle ‘panik atak’ geçiren piyasalar, kaygı yaratan bu gelişmelere alışmışa benziyor. Geride bıraktığımız hafta Rus ve Ukraynalı heyetlerin İstanbul’da gerçekleştirdikleri toplantı sonrası verilen olumlu iletiler, piyasalar tarafından olumlu algılandı. Fakat ABD Lideri Biden’ın açıklamalara ‘şüpheli’ yaklaştıklarını söylemesi bu olumlu havayı bir ölçü azaltsa da piyasalarda yaraları sarma eğiliminin baskın olduğu görülüyor.
SAVAŞ BİTSE DE FED VAR
Pekala riskli varlıklar olarak sınıflandırılan pay senedi ve kripto paralarda son vakitlerde yaşanan küçük ralli sürecek mi? O denli ki son 2 haftada ABD pay senedi borsaları yüzde 10’un üzerinde yükselirken, kripto paraların hükümdarı Bitcoin’de 24 Ocak’tan bu yana yaşanan kıymet artışı yüzde 50’ye dayandı. Bu soruyu yanıtlayan memleketler arası yatırım bankaları analistleri pek optimist değil. Rallinin uzun soluklu olmayacağı görüşünde olanlar, Fed’in şahin duruşunun piyasaların üzerinde “Domekles’in Kılıcı” üzere sallandığını düşünüyor.
BORSALARA PARALEL HAREKET
Kripto paraların merkeziyetsiz ve klâsik yatırım araçlarına alternatif yatırım olması nedeniyle farklı tarafta hareket ettiğine dair telaffuz son vakitlerde gücünü yitirdi. O denli ki geçmişte altına benzeyen/rakip bir enstrüman olarak görülen Bitcoin’in Nasdaq borsası ile olan korelasyonu şubat ayında 0.74’e çıkmıştı. Son 3 aylık periyoda baktığımızda ise Bitcoin’in S&P 500 ile olan korelasyonu 17 ayın tepesine ulaşmış durumda. Yani Bitcoin yatırımcılar açısından teknolojik bir varlık olarak görülmeye başlandı.
İLGİ DEVAM EDECEK
Hasebiyle global risk iştahının seyri önümüzdeki devirde kripto paraların da istikametini belirleyecek üzere duruyor. Öte yandan kripto paralara yönelik gelebilecek regülasyonlar da fiyatlar üzerinde birinci dereceden tesir etmeye devam edecek. Lakin geçen hafta ABD Hazine Bakanı Janet Yellen’in kripto paraların son vakitlerde yaşadığı önemli büyümeye dikkat çekerek blockchain teknolojisinin yararlarından bahsetmesi kripto varlıklara olan ilginin süreceğine yönelik görüşleri destekledi.
Bitcoin’de kritik düzeyler nerede?
Kripto para piyasasında son periyotta yakalanan olumlu hava Avrupa Parmamentosu karariyla kısmen de olsa dağılmışa benziyor. AP kararıyla, transferin yapıldığı anonim cüzdan bilgisini de borsalar sağlamak zorunda. Bitcoin/dolar paritesi bu kararla birlikte kritik dayanak noktalarının altına geldi. Bilhassa 45 bin dolar takviyesinin altına gelinmesi dikkat cazip. Zira burası trend dayanağı pozisyonunda. Paritenin artık bir an evvel tekrar bu trendin üzerine çıkması kural. Aksi takdirde 44.000 ve 42.600 dolarlı düzeylere kadar gerileme riski var. Üstte 45.000 doların üzerinde kalınirsa 48-49 bin dolar orta direnç pozisyonunda.
Mümkün bir rallide gaza basabilirler
Kripto paralarda muhtemel bir rallide öne çıkacak projelere geçmeden evvel sert fiyat hareketlerinin yaşandığı bu varlıklara yatırımın epey riskli olduğunu ve tasarrufl arınızın küçük bir kısmını bu alana ayırmanızın yanlışsız olacağını bir defa daha hatırlatalım.
Metaverse: Sanal gerçeklik teknolojisinin geliştirilmiş hali olarak görülen metaverse, kurgusal cihan olarak da tanım ediliyor. Metaverse bir avatarla temsil edilen kullanıcıların alışveriş yapabileceği, sosyalleşebileceği, boş vakit aktifliklerine katılabileceği ve öğrenebileceği sanal bir dünya. Büyük şirketlerin yaptığı yatırımlar bu alanın önemli bir potansiyel taşıdığını gösteriyor.
Web3: Web 3 aslında metaverse için bir altyapı niteliğinde olacak. İnternetin bir sonraki adımı olan Web 3, genel olarak Bitcoin ve Ethereum üzere merkezi olmayan ağlar tarafından mümkün kılınan bir internet manasına gelir. Bu ağların temel yeniliği, tek bir kuruluşun denetim etmediği, lakin tekrar de herkesin güvenebileceği platformların oluşturulması.
NFT: NFT kavramının açılımı “Non Fungible Token” ya da Türkçe karşılığı ile “Değiştirilemez Token” olarak tabir ediliyor. Bir eşi daha bulunmayan dijital varlıklar olan NTF’ler; koleksiyon eserlerinden sanal ayakkabılara, sanal oyun içeriklerinden dijital mülklere, birçok dijital varlığı temsil ediyor.
Defi: Defi, Merkeziyetsiz (decentralized) ve finans (finance) sözlerinden oluşan merkeziyetsiz finans süreçlerine verilen genel isimdir. Geride bıraktığımız yıllarda yatırımcıların ilgi gösterdiği Defi projelerinin gelecekte de tanınan olması bekleniyor.
Dünya Kupası fun token’lara ilgiyi artırabilir
Katar’ın konut sahipliği 21 Kasım’da başlayacak FIFA Dünya Kupası finalleri fun token olarak bilinen taraftar token’lara ilgiyi artırabilir. Birtakım ülke ulusal ekiplerinin kendine ilişkin taraftar token’larını arz ederken çok sayıda kulüp token’ı da borsalarda süreç görüyor. Dünya Kupası’nın yaklaşıyor olması ulusal kadrolar önderliğinde taraftar token’ları gündemde üst sıralara taşıyabilir. Yeniden başarılı futbolcuların kulüp bazındaki transfer haberlerinin, taraftar token fiyatlarında sert hareketlere neden olduğunu gördük.
Launchpad gözden düştü
Projelerin çıkardığı kripto varlıkların ön satışlarının yapıldığı platformlar (launchpad) bir devir çok popülerdi. Lakin launchpadlarde son devirde çıkan kriptoların düşük fiyat performansı ve ön satışı yapılan proje sayısının fazlalığı launchpadlerin kendi kripto paralarına ilgiyi azalttı. Öte yandan ekseriyetle bir teknolojiye sahip olmak yerine göğüs (şaka) olarak bir kadro temalarla ilişkilendirilen kripto paralar da son devirde gözden düşmüş durumda.