Avrupalı diplomatlar, nükleer mutabakat çerçevesinde belirlenen 300 kilogram uranyum limitini bugün aşacağını duyuran İran’ın şimdi muahedeyi ihlal etmediğini, lakin hafta sonu limiti aşacak kapasiteye ulaşacağını belirtiyor.
Wall Street Journal’ın İran’ın nükleer programını gözlemleyen Avrupalı diplomatlara dayandırdığı haberine nazaran, Tahran, nükleer muahede çerçevesinde belirlenen 300 kilogram uranyum stok ölçüsünü aşacağını duyurmasına karşın şimdi bu düzeye ulaşmadı.
İran’ın şimdi muahedeyi ihlal edecek düzeyde uranyum zenginleştirmediği ve muahedenin korunması için Avrupa ülkelerine daha fazla vakit tanıdığı belirtildi.
Tahran idaresinin, 300 kilogram uranyum stok sonunu hafta sonunda aşacak kapasiteye ulaşmasının öngörüldüğü söz edildi.
INSTEX yarın faaliyete başlayabilir
Öte yandan Avrupa ülkelerinin İran’la ticareti sürdürmek için kurulan özel ödeme düzeneğinin (INSTEX) faaliyete başlayabilmesi için uğraşlarını artırdığı belirtildi.
Mutabakatın Avrupalı tarafları Fransa, İngiltere ve Almanya’nın, INSTEX kullanılarak birinci ticari sürecin yapılabilmesi için sisteme yarına kadar birkaç milyon avroluk kredi sağlayacağı kaydedildi.
ABD’nin baskılarına karşın İran ve AB muahedenin devamından yana
ABD’nin Mayıs 2018’de nükleer muahededen tek taraflı çekilmesinin akabinde İran’a yönelik yaptırımları hayata geçirmesi, bu ülkede ekonomik meselelere yol açmasının yanı sıra mutabakata taraf Avrupa Bireliği (AB) üyesi ülkelerle İran’ın ticari alakalarını de olumsuz etkilemişti.
AB, İran ile ticaret yapan Avrupalı firmaların yaptırımlardan ziyan görmemesi için ocak ayında INSTEX isimli ödeme düzeneğini hayata geçireceğini duyurmuş, lakin geçen uzun mühlete karşın ABD’nin baskıları nedeniyle düzenek hayata geçirilememiş, bu durum İran’ın yansısına yol açmıştı.
Tahran ültimatom vermişti
ABD’nin yaptırımlarına karşı 8 Mayıs’ta muahedeye taraf ülkelere 60 gün mühlet veren İran, zenginleştirilmiş uranyum kapasitesini arttıracağını açıklamıştı.
İran Atom Gücü Kurumu Sözcüsü Behruz Kemalvendi, dün yaptığı açıklamada, 300 kilogram uranyum stok limitini 27 Haziran prestijiyle aşacaklarını duyurmuştu.
Nükleer muahedenin tarafları ve İranlı yetkililer yarın Avusturya’nın başşehri Viyana’da bir ortaya gelerek nükleer muahedeyi ele alacak.
Kaynak: AA