KPMG’nin Global İnşaat Araştırması’na nazaran teknoloji tüm dallarda olduğu üzere inşaatı da değişime zorluyor. Lakin proje sahipleri ve yükleniciler her vakit birebir teknoloji yatırım modellerini takip etmiyor. KPMG İnşaat Bölüm Önderi Engin Ölmez, “Sektör topluca bir dönüm noktasında. Ya kişisel paydaşlarla mevcut muhafazakar, kopuk ve deneysel yatırım yoluna devam edecek ya da ortak kazanımlar için iş birliği yapacak” dedi
KPMG, Global İnşaat Araştırması’nın 13’üncüsünü yayınladı. Araştırmaya 186 global inşaat ve mühendislik firmasının üst seviye yöneticileri katıldı. Araştırmaya nazaran; pandemiye hazırlıksız olan şirketler, maliyet aşımları ve program gecikmeleri nedeniyle ezalar yaşadı. Fakat birkaç dal dışında, proje sahipleri sıhhat tesisleri, rüzgar çiftlikleri, bilgi merkezleri, yollar, demiryolu ve köprüler üzere kamu ve özel kesim projelerini finanse etmeye devam ettiği için, yükleniciler portföylerinde bu şoku atlatacak kâfi çeşitliliğe sahip olabildiler. Proje sahiplerinin üçte ikisi sermaye programlarında bir genişleme öngörüyor. İştirakçilerin yarısı ise inşaat piyasasının gelecekteki tarafı konusunda ‘çok’ yahut ‘biraz’ optimist.
“Yöneticiler esnekliği artırmaya çalışıyor”
Raporu pahalandıran KPMG Türkiye İnşaat Dal Önderi Engin Ölmez, “Kürel inşaat kesimi oyuncuları, birçok açıdan Covid-19’un zorluklarına takdire şayan bir biçimde karşılık verdi. Fakat sırf şoklara aktif bir formda karşılık vermenin kâfi olmadığını, esnekliğin operasyonel hale getirilmesi ve kilit bir güç olarak ele alınması gerektiğini de gördüler. Yöneticiler, daima olarak esnekliği artırmaya çalışıyor. Uzaktan çalışma ve dijital iş birliği konusundaki çarpıcı gelişmeler esnekliği yönlendiren baş faktörler. Tedarik zinciri ve yönetişimin yanı sıra finans idaresi, risk idaresi ve işgücü/kaynak idaresi de en değerli üç odak alanı olarak karşımıza çıkıyor” dedi. Ölmez, şöyle devam etti:
“Risk idaresinde gidilecek yol var”
“Diğer taraftan araştırma sonuçları bölümün sofistike ve bütünsel risk idaresi uygulamaları geliştirmekte kat etmesi gereken biraz daha yolu olduğunu ortaya koyuyor. Proje seviyesindeki faaliyetler, işletme üniteleri ve bölgeler ortasında güzel bir temas kurmak için kurumsal risklerin daha ciddiye alınması gerekiyor. Bilhassa ESG’nin artan ehemmiyetiyle birlikte şirketlerin idare konseyi stratejisi seviyesinden tertibe kadar sorun idaresinde daha güzel olmaları da kural. Bu, şirketlerin stratejilerini değiştirmesine, ne yapmayı seçecekleri ve artık ne yapmayacakları konusunda kimi güç ve güzel kararlar almalarına neden olabilir. Topluca bir dönüm noktasında olan kesimin Covid-19’a karşı verdiği muvaffakiyet ortada fakat birçok yüklenici ve bilhassa de proje sahibi proje performansında kademe atlayabilecek ve sonraki şoklara karşı direnci artırabilecek araçlardan mahrum. Teknolojiyi benimsemeye yönelik eforlar karmaşık. Ya kişisel paydaşlarla mevcut muhafazakar, kopuk ve deneysel yatırım yoluna devam edecek ya da ortak kazanımlar için iş birliği yapacaklar.”
Araştırmadan çıkan sonuçlar şöyle:
- Araştırmaya katılan global oyuncuların yüzde 36’sı pandemiye çabucak karşılık verdiklerini söylerken, yüzde 62’si süratli ve kararlı bir formda toparlanabildiğini düşünüyor.
- Katılımcıların yüzde 87’si sermaye projelerinde/programlarında esneklik planlamasının çok yahut epey değerli olduğunu söylüyor, yüzde 93’ü bu maksada ulaşmak için kaynak ayırıyor.
- Şirketlerinin pandemi nedeniyle bütçe ve/veya planlanan performans maksatlarını (yüzde 20 yahut üzeri bir faktörle) yakalayamadığını söyleyenlerin oranı yüzde 37. Yüzde 60’ı kurumsal risk idaresi, portföy risk idaresi ve proje risk idaresi işlevleri ortasında entegrasyonu ve şeffaflığı artırma gereksinimini kabul ediyor.
- Sektördeki yöneticiler, son yıllarda risk idaresine para ve kaynak ayırmakla kalmıyor, bu trend devam edecek üzere gözüküyor. İştirakçilerin yüzde 66’sı gelecekte risk idaresine orta yahut yüksek seviyede yatırım yapmayı planlıyor.
- Katılımcıların yüzde 40’ı, şirketlerinin; insanların kaygılarını ve yaşadıkları zorlukları çekinmeden lisana getirebildikleri açıkça tanımlanmış bir risk kültürü oluşturmaya kararlı olduğunu söylüyor.
Yükleniciler ESG’de geri kaldı
- Şirketlerinin kurumsal, portföy ve proje risk idaresini kapsayan bütünleşik bir bedeller sistemine sahip olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 34.
- Proje sahiplerinin yüzde 65’i tarifli portföy idare süreçlerine ve yöneticilerin genel portföy istikameti ve performansından haberdar olmalarını ve kaynakların optimal kullanımını sağlayan yerleşik bir sermaye tahsisi çerçevesine sahip. Sıhhat, devlet, güç ve kamu hizmetleri, sermaye tahsisini en tesirli halde uyguluyor üzere görünen bölümler.
- Proje sahiplerinin yüzde 45’i projeler ortasında sermaye tahsisini denetleyecek yerleşik bir varlık idaresi grubuna sahip değil. Teknoloji, medya ve telekom kesimlerine hizmet veren iştirakçiler, ortadaki farkın bir formda kapandığına güvenseler de yükleniciler, ESG çerçevelerini temel sermaye kararlarına entegre etmede proje sahiplerinin çok gerisinde görünüyor. Sermaye tahsisi, aslında yükleniciler için diğer bir zorluk. İştirakçilerin yalnızca üçte biri sermaye tahsisi çerçevesine sahip olduklarını söylüyor.
Çeşitlilik zenginleşiyor
- Katılımcı şirketlerin sadece yüzde 46’sının çeşitli ve kapsayıcı gruplar oluşturmaya yönelik resmi bir programı var. Bu bahiste Amerika yüzde 66 ile başı çekerken Avrupa, Orta Doğu ve Afrika yüzde 29 ile onu takip ediyor. Cinsiyet ve ırk çeşitliliğini artırmaya yönelik liderlik programı bulunan şirketlerin oranı ise yüzde 43.
- Yöneticilerin yüzde 68’i şirketlerinin çeşitlilik konusunda eğitim, öğretim ve farkındalık gerçekleştirdiğini ve yüzde 58’i işe alım süreçlerine daha fazla çeşitlilik yerleştirmeye dikkat ettiklerini söylüyor.
- Yöneticilerin yüzde 37’si şirketlerinin tedarik zinciri çeşitliliğini izleyerek ölçüp ölçmediği sorulduğunda “Bilmiyorum” cevabını verdi.
- Araştırmaya katılan yöneticilerin sadece yüzde 16’sı şirketlerinin büsbütün entegre sistemlere ve araçlara sahip olduğunu söylüyor. İştirakçilerin yalnızca yüzde 6’sı iş süreçlerinin tamamını yahut birçoklarını otomatize ettiklerini belirtiyor.
- Proje sahipleri ve yükleniciler her vakit birebir teknoloji yatırım modellerini takip etmiyor. Yükleniciler (yüzde 48) bilhassa entegre PMIS, dronelar, BIM ve gelişmiş bilgi ve analitik olmak üzere birçok kategoride erken benimseyenlerden olma eğiliminde.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
