Böcek sürüsü – bazen sivrisinekler, bazen yaban arıları veya uçan karıncalar – bu kabuslar yılının başlarında geldi. Yazla birlikte aynı derecede rahatsız edici rüyalar da geldi: bir kalabalığın içinde çıplak ve maskesiz yakalanmak; “Yaşlıları ortadan kaldırıyoruz” diyen beyaz laboratuvar önlüklü erkeklerle tanışmak.
Sonbahar, özellikle savunmasız bir akrabasına bakan ya da sanal ev eğitimini yönetmeye çalışan kadınlar için başka perili ev dramalarını da beraberinde getirdi.
Bir anne, pandemik rüyalar üzerine yakın zamanda yapılan bir çalışmada araştırmacılara “10 yaşındaki çocuğuma evde eğitim veriyorum” dedi. “Okulun benimle iletişime geçerek tüm sınıfının evime gelmesine karar verildiğini ve okul kapalı kaldığı sürece hepsine ders vermem gerektiğini söylediğini hayal ettim.”
Harvard Tıp Okulu’nda psikolog olan ve “Pandemi Düşleri”nin yazarı Deirdre Barrett, geçen yıl evde eğitim gören anne de dahil olmak üzere binlerce kişiye rüya anketleri uyguladı. Dr. Barrett, “En azından niteliksel olarak, pandeminin başlangıcından sonraki aylara doğru rüyaların içeriğinde bazı değişiklikler görüyorsunuz,” dedi. “Yıl boyunca çeşitli noktalarda insanları en çok neyin endişelendirdiğinin bir göstergesi.”
Dr. Barrett, Eylül sayısında uyuyan beynin Covid-19 tehdidini nasıl bünyesine kattığına dair dört yeni rapor yayınlayan Dreaming dergisinin baş editörüdür. Bulgular, uyanma kaygısının REM uykusu sırasında nasıl oynadığına dair mevcut düşünceyi güçlendiriyor: ister koronavirüsü (bu böcek bulutları) yakalamayı ister maske takma protokollerini ihlal etmeyi içeriyor olsun, en acil endişeleri temsil eden resimler veya metaforlarda. Birlikte ele alındığında, makaleler daha büyük bir sorunun cevabını da ima ediyor: Varsa, rüya görmenin amacı nedir?
Bilimin sunduğu cevaplar birbirini dışlayan veya buna yakın görünebilir. Freud, rüyaları arzuların yerine getirilmesi olarak anladı; Fin psikolog Antti Revonsuo, onları bekleyen tehditlerin simülasyonları olarak gördü. Son yıllarda beyin bilimciler, REM uykusunun – en çok rüya görmenin gerçekleştiği uyku döneminin – yaratıcı düşünmeyi, öğrenmeyi ve duygusal sağlığı desteklediğini ve bir tür bilinçsiz psikoterapi sağladığını savundular. Öte yandan, rüya görmenin psikolojik bir amaca hizmet etmediğine ya da çok az hizmet ettiğine dair bazı kanıtlar var – Harvard psikiyatristi Dr. J. Allan Hobson’un dediği gibi, bunun “farkındalığa hazırlanmak için zihnin ayarlanmasından” başka bir şey olmadığı.
Dört yeni çalışma, süreklilik hipotezi adı verilen daha basit bir fikre dayanmaktadır. Bu çerçeve, rüyaların içeriğinin, insanların gün boyunca düşündüklerini, hissettiklerini ve yaptıklarını – iyi ve kötü, umutlu ve korkutucu – yansıttığını savunuyor. Kanada’daki Trent Üniversitesi’nden Cassidy MacKay ve Teresa DeCicco, bir çalışmada, Kuzey Amerika’da koronavirüsün yayılmasının ilk iki haftasında öğrenciler tarafından tutulan rüya günlüklerini, herhangi biri Covid-19’u duymadan önce giriş yapan öğrencilerin günlükleriyle karşılaştırdı.
Araştırmacılar, standart bir ölçü kullanarak her bir görüntüyü vücut parçaları, hayvanlar, yiyecekler ve tıbbi nesneler gibi türlere ayırdı. Erken pandemi kayıtlarındaki farklılıklar ortaya çıktı.
Dr. DeCicco, “İnsanlar, bakkal kuyruklarında beklemek gibi koronavirüsle ilgili olayları açıkça düşünüyorlardı ve rüyalarında kafaları vardı, vücut kısmı virüsü yakalamak ve yaymakla ilişkiliydi” dedi.
Sürekli uyanma kaygıları olan insanlar, genellikle bir gün boyunca kafalarında gelecekteki iş, ilişkiler ve yaşamla ilgili senaryoları oynama eğilimindeydiler. Önceki araştırmalar, bu modeli rüyalardaki sahne değiştirmeyle ilişkilendirmişti: ortamın iç mekanlardan dış mekanlara, şehirden ülkeye, dağlardan sahile sık sık değişmesi. Dr. MacKay ve Dr. DeCicco, pandeminin ilk aşamasında hayalperestlerin REM mini dramalarında çok daha fazla bu tür kaymalar kaydettiğini buldu.
Dr. DeCicco, “Bunlar klasik kaygı rüyaları,” dedi.
Araştırmalardan bir diğerinde, Dr. Barrett, hayallerini dijital bir biçimde takip etmeleri, tanımlamaları ve yazmaları için yaklaşık 3.000 kişiyi çevrimiçi olarak işe aldı. Sözcükleri “öfke”, “üzüntü”, “beden”, “sağlık” ve “ölüm” gibi kategorilerle eşleştiren bir dil analizi algoritması kullanarak bu makalelerin içeriğini değerlendirdi. Bu rüyalar da yüksek uyanıklık kaygısının tüm ayırt edici özelliklerine sahipti, ancak öfke ve üzüntü gibi duygular kadınlarda erkeklerden çok daha yaygındı.
Dr. Barrett, “Bunu beklemiyordum, ancak bulgular bana erkeklerin esas olarak hastalanma ve ölme korkusu, sağlık korkuları yaşadığı fikrini gösteriyor” dedi. “Kadınlar daha çok ikincil etkilere maruz kalıyor; örneğin, hasta aile üyelerine erkeklerden daha sık bakanlar olma eğilimindedirler. Bu zamanlarda kadınların üzüntüsünün en olası nedeninin bu olduğundan şüpheleniyorum.”
Her iki çalışmada da tüm rüyalar karanlık ve korku ile aşılanmadı ve birçoğu hoştu, arkadaşlar veya aile ile yeniden bir araya gelmeyi veya virüsün kontrol altına alınmasını ve ortadan kaldırılmasını içeriyordu. Dilekler ve tehditler, sağlıklı önlemler ve hatalar ve yayılma haberlerinde düzeltmeler içeriyordu: öğrenme ve duygusal işleme. Ayrıca periyodik olarak umut aşıları da vardı.
Bir katılımcı Dr. Barrett’ın anketinde “SARS-Cov 2’nin proteinler olarak müzik yaptığını ve bu nedenle tedaviyi bulmak için bilim adamlarının SARS-Cov 2’nin ürettiği melodiye uygun bir melodi bestelemek zorunda kaldığını hayal ettim” dedi. “Sonra bunu aşı olarak enjekte ettiler ve insanlar iyileşiyor.”
Kısacası, çalışmalar, rüya görmenin yalnızca bir amaca değil, muhtemelen teorisyenlerin yukarıdaki açıklamalarının çoğu da dahil olmak üzere birçok amaca hizmet ettiğini ileri sürmektedir. Dr. Hobson’ın devreleri ısıtma fikrini, zihinsel anlamsız olarak nitelendirilen ve en zeki metafor yapıcılara bile meydan okuyan tüm rüya aktivitesi göz önüne alındığında, göz ardı etmek aynı derecede imkansızdır.
Pandemi sırasında günlük hayalperestler için, diğerleri gibi Covid-19 kabuslarının da duygusal olarak aşırıya kaçma eğiliminde olduğunu bilmek yeterli olabilir. Dr. Barrett, “Rüyada korkutucuydu, ama uyandığınızda çok komik” dedi. “Kriz düşündüğünüzden daha küçük.”
Tüm okul çocukları sınıfı evinizi istila etmiyor. Tehlikeli madde kıyafetleri kapının dışında durmuyor. Sonuçta bunun üstesinden gelebiliriz.
