EGEV ve Özgencil Küme iş birliği ile düzenlenen 5. Ege Ekonomik Forum’un üçüncü günü saat 15:00’deki ‘Neolitik Çağ’dan Yeni Kuşak Tarım Sistemlerine’ başlıklı ikinci oturumu Milliyet Gazetesi İktisat Müdürü Şükrü Andaç’ın moderatörlüğünde gerçekleşti.
ION Academy Kurucusu Ali İstek Ersoy, İzmir Tarım Teknoloji Merkezi ve İzmir Ticaret Borsası Genel Sekreteri Dr. Erçin Güdücü, Farmlabs Kurucu Ortak ve İcra Şurası Lideri Özgehan İhtimam, Feyz Çiftliği Sahibi Sencer Solakoğlu ve SmartMole’s Genel Müdürü Ömer Yuluğ yenilikçi tarım sistemlerini ve alternatif yaklaşımları anlattılar.
2015’lerdeki büyük tertiplerde artık Sanayi 4.0’ın motto olarak kullanılmaya başlanmasının akabinde dünyadaki tüm sanayicilerin ve her iş kolundan uzmanların mevzuyu tartışmaya başladığını belirten ION Academy Kurucusu Ali İstek Ersoy, “İmalat endüstrisinin dijitalleşmesi yaşananların en kolay tanımlanması. Fakat muvaffakiyet o kadar süratli geldi ki öbür kesimler ilgisiz kalamazlardı. Lojistikten sıhhate hatta sanata kadar –yani, heykel ve fotoğraflar yerine hologramların olduğu galeri ya da stantlar üzere, bir 4.0 akımından bahsediyoruz. Tarım da bu durumdan başka kalamazdı. 2010 yılların başında Hollanda, İsrail, Kanada üzere önde koşan ülkelerde yeşermeye başlayan dijitalleşme faaliyetleri, son yıllarda Agro 4.0 altında birleşti üzere görünüyor.” dedi.
Endüstri 4.0’ı tarifleyen 10 kadar teknoloji yani IoT, Büyük Data ve Tahlili, Artırılmış Gerçeklik üzere teknolojilerin tamamının fabrikalardaki üretimin olduğu shop floor yerine tarımda karşılık bulduğunu belirten Ersoy, “Yani toprak üstü ve toprak altı, su üstü ve su altı hayvancılık ile zirai yani bitkisel üretimde tıpkı teknolojileri kullanabileceğimizi fark ettik. Bir yandan da bu durum olmazsa olmaz noktasına geldi diyebiliriz. Zira iklim değişikliği de bu durumu tetikliyor. Global beslenme ve nüfus projeksiyonları ile iklim değişikliği üzere tehditlere karşı tahlil olarak tarım 4.0 sunulmuş durumda.” kelamları ile insanoğlunun karşılaştığı krizlerde besin meselesinin dijitalleşen bir tarım ile aşılmanın mümkün olabileceğini vurguladı.
İzmir Tarım Teknoloji Merkezi’nde Maksat Yerli Tarım Teknolojileri Geliştirmek
İzmir Tarım Teknoloji Merkezi ve İzmir Ticaret Borsası’nda stratejik bir bölüm olan tarım üzerinden yalnızca ticaret yapılmadığının altını çizen kurumun Genel Sekreteri Dr. Erçin Güdücü “Tarımda vadeli süreçler diye başladığımız VOB, dokumacılığa dönük pamuğun yetkili sınıflandırıcı laboratuvarı olan İzladaş, Elidaş üzere ve şimdilerde de İzmir Tarım Teknoloji Merkezi, Ege Gastronomi Merkezi üzere ve elektronik salon süreçlerine geçiş üzere hizmetleri hayata geçiriyoruz. Bu hizmetleri aslında ticarete bahis olacak malların tedarik zincirleri ve bedel zincirlerinin bir devamı üzere gördüğümüz için katma paha üretilebilmesi açısından sunuyoruz.” dedi. Güdücü, şöyle devam etti:
‘’Kurduğumuz teknoloji merkezi yeni teşebbüs ve genç girişimcilerin farklı disiplinlere sahip olduğunu görüyoruz. Yalnızca ziraat mühendisleri değil, bilgisayar, elektronik, mekatronik mühendislerinin de yani, birçok alanda birçok kişinin tarım yatırım teknolojileri ve buna bağlı besin, besin sürece alanlarına yöneldiğini görüyoruz. Lakin bir klasik teknopark değil, tematik bir teknoloji merkezinde, tematik alanda bunları yapabilecekleri bir merkezi kuruyoruz. Buradaki paydaşlarımız değerli. Çok farklı teknolojiye mesken sahipliği yapıyoruz. İmaj işlemeden gerçek vakitli üretim takibine, maliyet düşürülmesinden sürdürülebilir kaynak kullanımına, drone’lardan sensörlere birçok araç ve farklı alan kelam konusu. Bu birçok alanda aslında sıfırdan bir icat değil ancak katma kıymetli o kadar çok şey var ki yapılabilecek. Yani bir aygıtın üstüne yapılabilecek yazılımlardan, katma kıymet yaratacak süreçlere kadar… Biz bunları motive edecek bir merkezi hayal ettik. Tarım Bakanlığımız ile İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, Yaşar Üniversitesi ve kent paydaşlarımızla önümüzdeki birkaç ay içinde şirketi kurup, faaliyete geçmek üzereyiz. Menemen’de, herkesin tarlaya ve tarıma ulaşabileceği bir alanda kuruyoruz. Bilhassa bu işin akademi tarafını, sivil paydaşlarını, kamu paydaşlarını ve özel dal paydaşlarını bir ortaya getiriyoruz.”
İzmir Tarım Teknoloji Merkezi’nde sunulacak hizmetlerin, gerçekleşecek süreçlerin, kullanılacak aygıtların ve yazılımların Türkiye’de bir ithal ikamesi olmasını istediklerini belirten Güdücü, “İthal ettiğimiz gereçlere alternatif eserler geliştirmeyi ve ileride bu ithal bağımlılığımızı mümkün olduğunca azaltarak bu teknolojilerin kullanılmasını istiyoruz. Ana amaç bu. Randıman ve sürekliliğin sağlanması.” kelamları ile tarım teknolojileri alanında yerli teknoloji üretimi gerçekleştirmek istediklerinin altını çizdi.
Hassas Tarım, Ziraî Uygulamalar Bütünüdür
Hassas tarımın; ziraî üretim sürecinde toprak kalitesi ve üretkenliği artırırken, kullanılan su, ilaç ve gübre üzere girdilerin azaltılmasını amaçlayan stratejiler ve teknolojik araçların tamamını kapsayan çatı bir kavram olduğunu belirten Farmlabs Kurucu Ortak ve İcra Konseyi Lideri Özgehan İtina, “Hassas tarım; günümüzde IoT, Büyük Data, Yapay Zeka ve 5G üzere süratle gelişen teknolojilerinin ziraî üretimle bütünleştirilerek kullanılması çerçevesinde, düşük maliyet, değişken girdi kullanımı, azami gelir hedefleyen ve etraf müdafaa unsurlarını göz önünde tutan ziraî uygulamalar bütünüdür.” dedi.
Hassas tarımın, akıllı tarımın alana inmiş ve uygulamaya alınabilecek alt ünitelerinden en kıymetlisi olduğunu belirten İhtimam, kelamlarına şöyle devam etti:
“Hassas tarım teknolojilerini 3 başlıkta inceleyebiliriz; İzlemeye, yönetmeye ve uygulamaya yönelik teknolojiler. Hassas Tarım uygulamaları ortasında en kıymetli uygulama tipi ise değişken oranlı uygulamalardır. Değişken oranlı uygulamalar, ziraî üretim sürecinde kullanılan tohum, su, ilaç ve gübre üzere çok temel girdilerin 4D Kuralı ile uygulanması aslına dayanır; Hakikat kaynak, yanlışsız oran, gerçek vakit ve yanlışsız pozisyon.”
Teknoloji ve Tarımın Birleşimi Gençleri Tarlaya Çekebilir
Tarımdaki ortalama yaşın artmasının sebepleri olduğunu, tarım ve teknoloji birleştiğinde gençlere çok heyecan verici, farklı bir alan açıldığını belirten Feyz Çiftliği Sahibi Sencer Solakoğlu, “Teknolojiyi kullandığınız vakit o kadar fazla güce muhtaçlık duymuyorsunuz. Ben ziraî üretimde bu yıl 6 bin dönümlük araziyi yaklaşık 5 kişilik bir takım ile çift eser grup çıkabilecek bir duruma geldim verimlilik perspektifinden. İşçinin az olması yahut çok nitelikli olmasından çok, eskisi üzere bel küreği ile tarlada çalışan çiftçi imajından biraz da bilgisayar başında çokça vakit geçiren bir çiftçi profiline gerçek kayılması kelam konusu. Bunu gençlerimize bu halde anlattığımızda merak uyandırıyoruz. Türkiye’nin geleceği için çok kıymetli.” dedi.
Hassas tarıma duydukları muhtaçlığı “her şeyi kolaylaştırması, kusurların sonraki sene nasıl önlenebileceğine dair elle tutulur datalar ortaya koyması” olarak tanımlayan Sencer şöyle devam etti:
“Ciddi bir üretimimiz var lakin hassas tarıma girince ufkumuz milletlerarası alana açıldı. Şunu fark ettik: Mısır yetiştiriyoruz dekarda 1400 kg’lık randıman ile. Araştırınca karşımızda birebir alanda 3 bin 300 kg’lık randıman çıktı. Birebir alandan, yıllardır ve sürdürülebilir bir biçimde elde edilen bu randıman farkının üzerine baş yorunca nasıl yapılabileceğini buluyorsunuz.”
Çiftçilerin amaç koymanın değerli meseleler ortasında yer aldığını belirten Sencer, neyin mümkün olduğu ile ilgili çiftçilerle bağlantı kurulmamasının da kıymetli bir sorun olduğu tespitini paylaşıyor. Hakikat bağlantının kurulması, yanlışsız anlatımlarla tarımda teknolojiye olan ilginin inanılmaz bir süratle büyüyeceğini kestirim eden Sencer, öteki problemleri ise zamanlama, ekipman seçimi, traktör seçimi ile ölçme kıymetlendirme olarak paylaşıyor.
Nitrat Kirliliği: Suyun Bilinçsiz Kullanımının Yol Açtığı, Geri Dönülmesi Mümkün Olmayan Bir Sonuç
Sürdürülebilir tarımın olmazsa olmazının su tasarrufu yapmak olduğunu vurgulayan SmartMole’s Genel Müdürü Ömer Yuluğ, “Diğer taraftan fazla kullanılan su yer altı sularına karışarak topraktaki bütün mineralleri yıkayıp bütün gübreleri, sentetik gübreleri yıkayarak, yer altı sularına karışıyor. Nitrat kirliliği dediğimiz bu durumun aksine çevrilmesi ya da bu suyun artırılması neredeyse mümkün değil.” kelamları ile sulama konusunda atılması gereken geliştirici, dönüştürücü ve şuurlu adımların önleyeceği süreçlere dikkat çekti.
Bu sürecin kendilerini Sanayi 5.0 kavramını araştırmaya ittiğini belirten Yuluğ, kelamlarına şöyle devam etti:
“Endüstri 5.0 toplum odaklı insansız teknolojiler olarak özetleniyor kısaca. Aslında şöyle diyebiliyoruz; Toplum 5.0 ya da harika akıllı toplum, dijitalleşen ve yapay zekanın toplumsal hayattaki tesirlerinin her istikametiyle etkilendiği, insanların, makineler ve robotlarla bağının en verimli biçimde sağlandığı, büyüme ve kalkınmayı amaçlayan bir toplum modelinden bahsediyor. Bu süreçte siber fizikî sistemlerin yaratılması, Japonya merkezli Sanayi 5.0 akımının özümsenmesi epey değerli.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
