ROMA – Papa Francis, Pazar günü yayınlanan ve papalığının önceliklerinin altını çizen bir belgede koronavirüs pandemisine yanıt olarak küresel işbirliğinin başarısızlıklarını eleştirdi.
Francis, papalık öğretisinin en yetkili biçimi olan ansiklopedide, “Ben bu mektubu yazarken, Kovid-19 salgını beklenmedik bir şekilde patlak verdi ve sahte teminatlarımızı ifşa etti” dedi. “Çeşitli ülkelerin krize farklı şekillerde yanıt vermelerinin yanı sıra, birlikte çalışamamaları oldukça belirgin hale geldi. Tüm hiper bağlantımız için, hepimizi etkileyen sorunları çözmeyi zorlaştıran bir parçalanmaya tanık olduk” diye ekledi.
Papa, “Öğrenilecek tek dersin, halihazırda yapmakta olduğumuz şeyi iyileştirme veya mevcut sistemleri ve düzenlemeleri iyileştirme ihtiyacı olduğunu düşünen herkes gerçeği inkar ediyor” dedi.
Bir başka Vatikan mali skandalının ortasında ve cinsel istismarla ilgili kilise kurallarında yapılan değişikliklerin ardından yayınlanan mektup, diğer tartışmalı konulardan uzaklaştı. Bunun yerine, kilisenin atılmış, tüketimci bir kültür olarak gördüğü şeyi üreten bir laiklik de dahil olmak üzere, kilisenin hobilerinden bazılarına sık sık döndü.
Francis, pandemi sırasında yaşlıların tedavisinde bunun belirgin olduğunu savundu.
“Keşke, kısmen sağlık sistemlerinin her yıl sökülmesinin bir sonucu olarak, solunum cihazı eksikliğinden ölen tüm yaşlıları aklımızda tutabilseydik. Keşke bu büyük üzüntü yararsız olmasa da yeni bir yaşam tarzına doğru bir adım atmamızı sağlasa” diye yazdı.
Papa ayrıca “miyop, aşırılıkçı, kırgın ve saldırgan milliyetçilik güçlerinin yükselişte” olduğu konusunda uyardı.
“Brothers All” başlıklı ansiklopedi, Papa’nın adını aldığı Assisi’li Aziz Francis’ten büyük ölçüde etkilenen kardeşlik ve sosyal dostluğun bir yansımasıdır. Belge, ötekileştirilenlere yakınlık, göçmenlere destek, milliyetçi ve aşiret popülizmine direniş ve ölüm cezasının kaldırılması için çağrıda bulunuyor, ancak bu açılardan pek yeni bir çığır açmadı.
Francis mektubu Cumartesi günü, orta İtalya’daki Assisi kasabasındaki St. Francis Bazilikası’nın mahzeninde imzaladı, koronavirüs pandemisinin İtalya’yı Mart ayından başlayarak yaklaşık üç ay boyunca karantinaya almasından bu yana Roma dışındaki ilk gezisi.
Papa mektupta, insanları geride bıraktığını düşündüğü ekonomik küreselleşme ile “Bizden bu neoliberal inanç dogmasına inanmamız isteniyor” yazarak, mevcut eşitsizlikleri ortaya çıkardığını söylediği virüsün yayılması arasında bir bağlantı kurdu.
“Her şey birbirine bağlıysa, bu küresel felaketin gerçeğe yaklaşma şeklimizle, kendi hayatımızın ve var olan her şeyin mutlak efendisi olma iddiamızla ilgisi olmadığını hayal etmek zor” diye yazıyor. “İlahi cezadan bahsetmek istemiyorum, doğaya verdiğimiz zararın kendisinin suçlarımızın cezası olduğunu söylemek de yeterli olmaz.”
Francis, kilise öğretimine yükselttiği barış, adalet ve kardeşlik çağrısı da dahil olmak üzere tercih ettiği bazı temaları açıkladı. Mektubun çoğu, aşk ya da İncil’deki yorum ya da ezoterik içgörüler üzerine manevi yansımalardan oluşur (“Şehvet, kendi günümüzle sınırlı bir kusur değildir”).
Ayrıca hayırseverlik ve yerel kültürlere ve yabancılara saygı duyma hakkında uzun yollar var.
Ancak Francis’in daha somut umutları da var, ancak bunlar politika önerilerinin çok üzerinde bir irtifada kalıyor. Göçmenlere yardım etmek için vize verilmesinin basitleştirilmesi ve insani yardım koridorlarının açılması çağrısında bulunuyor.
Devlet düzeyinde kardeşliğin, daha zengin ülkelerin daha fakir olanlara yardım etmesini gerektirdiğini savunuyor. Ancak aynı zamanda dış kredilerden şüpheleniyor.
“Birçok durumda, borcun geri ödenmesi kalkınmayı desteklemekte başarısız olmakla kalmaz, aynı zamanda onu ciddi şekilde sınırlar ve şartlandırır” diye yazdı. Bunun yerine, küçük veya fakir ülkelerin bölgesel komşularıyla bir blok halinde müzakere etmelerine izin verecek anlaşmalar imzaladığı bir tür uluslararası toplu pazarlığı onayladı.
Papa, “evrensel kardeşliğin gelişimini engellediğine” inandığı küresel eğilimleri belirledi. Ekonomik eşitsizliği, cinsiyetçiliği ve ırkçılığı, “hızla mutasyona uğrayan bir virüs” olarak nitelendirdi ve “sözde sosyal ilerlemeye” rağmen dünyayı utandırmaya devam ettiğini söyledi.
Özellikle internet trollerini, “mesajlaşma çılgınlığı”nı ve bilgelik arayışını ve derin ilişkileri engelleyen “ben merkezli sohbetleri” eleştiriyordu.
Sosyal ağlarda, insanların yaşamlarının “her ayrıntısına utanmadan bakan” ve “gerçekten topluluk oluşturmayan” teknolojileri eleştirdi; bunun yerine yabancı düşmanlığında ve savunmasızları hor görmede ifadesini bulan bireyciliği gizlemeye ve genişletmeye meyillidirler.”
İnternette kültürün aşağılanmasının gerçek hayata aktarıldığını yazdı.
“Birkaç yıl öncesine kadar evrensel saygıyı kaybetme riskini göze almadan kimsenin söyleyemediği şeyler, şimdi cezasız bir şekilde ve en kaba terimlerle, hatta bazı siyasi figürler tarafından söylenebilir” dedi.
Papa, sekiz bölümden biri olan tam bir bölümü, en soylu meslekler arasında olabileceğini savunduğu siyasete bakış açısına ayırdı. Ancak şimdi, “belirli popülist siyasi rejimlerin yanı sıra bazı liberal ekonomik yaklaşımların, göçmen akınının her ne pahasına olursa olsun önlenmesi gerektiğini iddia etme” biçiminde kardeşliğe bir düşman görüyor.
Savunmasızları görmezden gelmenin “onları demagojik bir şekilde kendi amaçları için sömüren bir popülizmin arkasına saklanabileceğini” savundu.
Ve Papa, modern siyasetin kalıcı kampanya tenorundan hoşlanmadığını açıkça belirtti.
Herhangi bir ülkeden bahsetmeden, “Bugün birçok ülkede abartı, aşırılık ve kutuplaşma siyasi araçlar haline geldi” diye yazdı.
Bununla birlikte, Francis umut verici bir not vermeye çalıştı ve “son pandeminin, etrafımızdaki korkunun ortasında hayatlarını tehlikeye atarak yanıt veren herkesi bir kez daha tanımamızı ve takdir etmemizi sağladığı” konusundaki iyimserliğini dile getirdi.
Ancak, belki de daha az iyimser bir şekilde, “bu sağlık krizi geçtikten sonra, en kötü tepkimiz ateşli tüketimciliğe ve yeni bencil kendini koruma biçimlerine daha da derinden dalmak olacaktır” dedi.
